Waarom heb IK nu uitgerekend angst (en niet een ander)
Dat is de vraag die ik de komende weken samen met jou wil gaan beantwoorden. In dit eerste artikel uit een reeks van drie starten we met de meest duidelijke oorzaken van angstproblemen om vervolgens (in de andere artikelen) de minder duidelijke oorzaken te gaan in kaart te brengen. Niet gevreesd dus als er geen duidelijke oorzaak lijkt te bestaan voor je angsten.
Bij de meeste mensen is de link met het verleden namelijk niet zo duidelijk en bestaat er geen ‘één’ echte oorzaak.
Maar vooraleer we van start gaan, wil ik je even uitleggen hoe er standaard in de hulpverlening over angst wordt nagedacht en waarom deze manier van denken niet erg juist is.
Is mijn angstprobleem een medische aandoening
Sommige artsen en onderzoekers willen ons doen laten geloven dat jouw angst een enge, medische aandoening is die wordt veroorzaakt door een verstoorde werking van stoffen in het brein (neurotransmitters). Deze verstoring zou dan behandeld moeten worden met angstremmers en/of antidepressiva. Deze medische manier van denken wordt echter steeds meer onderuit gehaald door nieuw onderzoek. Het brein is namelijk BLIJVEND in staat om zichzelf te veranderen en dit zelfs op latere leeftijd. Verandering is ALTIJD MOGELIJK LOS van de ernst en de duur van de problematiek.
Om met de deur in huis te vallen: angstproblemen zijn in 99% van de gevallen (rechtstreeks of onrechtstreeks) verbonden met betekenisvolle ervaringen uit de levensloop van een persoon.
Nu, soms is deze link heel erg duidelijk zoals in dit artikel) maar meestal is dit niet het geval. Bij het GROOTSTE DEEL van mijn cliënten is het op het eerste zicht niet duidelijk waar de angstproblemen aan verbonden zijn.
De Snelkookpan
n het geval van de snelkookpan is het duidelijk wanneer de angst is begonnen. Onze ‘pot’ werd te snel opgewarmd en het is vrij duidelijk waarom het deksel uiteindelijk van onze pot vliegt.
Na het meemaken van een moeilijke ervaring zoals een verkeersongeval, een bankoverval, een natuurramp, een plots overlijden, een verkrachting … lijkt je leven dus definitief in een hel te zijn veranderd. Je brein werd overspoeld door allerlei indrukken die het niet (meer) kon plaatsen. Hierdoor is een posttraumatische stressstoornis ontstaan waarin paniekaanvallen, neerslachtigheid of een zeer ongemakkelijk gevoel van chronische onveiligheid centraal kan staan.
Belangrijk om te beseffen is dat mensen ook een traumatische reactie kunnen ontwikkelen tijdens of na een ervaring die in onze maatschappij niet automatisch wordt gelinkt aan ‘iets traumatisch’. ELKE betekenisvolle gebeurtenis (dus niet enkel situaties van oorlog zeg maar) kan aanleiding echter geven tot het ontwikkelen van PTSS. Voorbeelden van “subtielere (maar zeker niet minder pijnlijke)” traumatische ervaringen zijn:
- Het overlijden van een dierbare of een pijnlijke scheiding
- het ervaren van een vernederende gebeurtenis
- Het meemaken van een pestpartij
- Een hevig conflict of een stevige ruzie
- Een plotse en belangrijke verandering in je leven
- Een medische ingreep of de confrontatie met een bepaalde diagnose
- Een eerste paniekaanval
- Het vernemen van slecht nieuws in het geval van ziekte
- Het vernemen van vreselijk nieuws bij iemand anders
- Getroffen zijn door het leed van een patiënt (bv: bij een arts of hulpverlener), …
- Nipt een ongeval hebben vermeden & geconfronteerd worden met de ‘potentiële’ gevolgen
Een trauma kan dus eender welke ervaring (of doemscenario) zijn die voor (het brein van) een persoon overspoelend is. Als deze pijnlijke herinnering niet opnieuw wordt verwerkt en geïntegreerd in het brein dan blijft deze invloed uitoefenen.
Onze hersenen hebben namelijk een tendens om deze traumatische herinneringen weg te willen duwen uit het bewustzijn. Dit onbewuste “wegduwen” vereist veel mentale energie. We geraken uitgeput en allerlei onaangename symptomen nemen de bovenhand.
Conclusie
In dit artikel heb ik je uitgelegd dat angst geen medisch symptoom is, maar betekenis krijgt in de levensloop van een persoon. Bij al mijn patiënten zijn er met andere woorden linken te vinden met het verleden.
Deze linken zijn erg duidelijk bij mensen met het snelkookpan– syndroom. Het meemaken van een pijnlijke gebeurtenis is bij deze personen direct gelinkt aan het ontstaan van hun angsten.
Niet enkel de ‘klassieke’ gebeurtenissen zoals een overval of een verkrachting zijn daarbij traumatisch. ELKE betekenisvolle gebeurtenis die het brein niet kan verwerken kan een traumatische reactie teweegbrengen.
Belangrijke noot voor angstige mensen: in het bovenstaande geval is de link met een gebeurtenis uit het verleden en het ontstaan van de klachten OVERDUIDELIJK. Ga dus nu niet liggen wroeten en woelen in het verleden om toch maar die éné veroorzakende gebeurtenis te vinden die je angst heeft kunnen aanzetten. Bij het grootste deel van mijn cliënten is de link met het verleden meestal niet erg duidelijk.
Succes!
Warme groet
Michel